De Nei Yeh

. De Nei Yeh, de Training of Cultivatie van het Innerlijk, is als onderdeel van een grotere tekst, de ‘Guanzi' lang genegeerd; het werd feitelijk niet (h)erkend als een belangrijk geschrift, het eerste opgetekende werk als zodanig binnen het Daoïsme dat geheel gewijd is aan meditatie als middel tot verlichting, om de 'Dao te verwerven'..

Het mystieke en meditatieve karakter van de Dao Deh Jing – en daarmee van de leer van Lao Zi – wordt versterkt door overeenkomsten qua tekst en strekking met in dezelfde tijd als de Dao Deh Jing opgetekende Daoïstische tekst, de Nei Yeh (rond 350 v.C na orale overdracht op schrift gesteld), een lang genegeerde tekst die opgenomen is in het grotere geschrift de Guanzi, welke als zodanig een meer politiek-sociaal karakter heeft. De Nei Yeh, ook eerst mondeling in versvorm overgedragen, gaat vrijwel geheel over mystiek en meditatie en is m.i. afkomstig uit de Daojia, de 'school' van Lao Zi. De 'auteur', de Wijze van wie deze uitspraken zijn, is niet bekend, maar deze zou een directe volgeling van Lao Zi geweest kunnen zijn, zoals de bekende 'grenswachter' Guan Yin Zi of een van diens leerlingen zoals Lie Zi. Om dit te kunnen bevestigen of ontkennen zal nog veel onderzoek nodig zijn.

Indien we de Nei Yeh kort vergelijken met de Dao Deh Jing valt op:

• de Nei Yeh bevat veel directe aanwijzingen voor de geesteshouding tijdens meditatie; deze zijn, hoewel aanwezig, in de Dao Deh Jing in de vertalingen van de 'standaardversie' helaas minder expliciet

• er worden andere begrippen benadrukt; de Dao en de Deh komen in grotendeels eenzelfde betekenis voor maar bijvoorbeeld de begrippen 'essentie', Jing 精– in sommige omschrijvingen gelijk aan de Dao, in andere meer overeenkomend met Qi 氣 -, 'vitale energie/adem en het begrip 'Hart/zelfdenken' (心 Xin/Hsin) spelen een grotere rol in de Nei Yeh.

• Wat vooral opvalt is dat de Nei Yeh totaal geen politieke of moraal- filosofie bevat, of aanwijzingen voor een 'Heerser'.  Dit is voor mij een aanwijzing temeer dat de woorden van Lao Zi in de standaardversie van de Dao Deh Jing gecorrumpeerd zijn door de latere, vooral Confucianistische, commentatoren zoals Han Fei Zi en Wang Bi.

De Nei Yeh komt qua visie op de politieke betrokkenheid van een 'Wijze' overeen met de Liezi en de Zhuangzi. In deze beide laatste wordt een politieke rol voor een 'Wijze' afgewezen en de politiek als zodanig belachelijk gemaakt.

• Het begrip Wuwei (handelen/zijn zonder betrokkenheid) komt in de Nei Yeh minder expliciet naar voren dan in de Dao Deh Jing maar is wel in de tekst verwerkt.

• In de Nei Yeh is er geen polemiek met het Confucianisme, zoals in de Zhuangzi. Alleen in Vers 3.1 (in de nummering van Sommers) komen wat Confucianistische begrippen voor zoals muziek en regels; deze zijn waarschijnlijk later toegevoegd.

• Noch in de Nei Yeh, noch in de Dao Deh Jing wordt verwezen naar eigennamen en/of historische figuren of gebeurtenissen waardoor een historisch kader mogelijk zou zijn.

De voornaamste vertalingen in het Engels zijn die van Rickett en Roth, maar die van Linnell en Komjathy zijn zeker ook de moeite waard. Van de Nei Yeh zijn er drie vertalingen in het Nederlands, een filosofische van Dianne Sommers (2007) die overigens het mystieke karakter benadrukt, een latere van Guus Swuste (die vreemd genoeg die van Sommers negeert) en op internet van Bram den Hond.